Na de Previewdag op donderdag volgde op de vrijdag de Discoverydag. Zoals al gezegd draaien dan de films die nog geen echte distributie in Nederland hebben gekregen, hoewel dat inmiddels voor enkele films al is veranderd. Op de Discoverydag zag HW en eega zeven films.

De eerste film was “Alamar”, ***, van Pedro Gonzalez-Rubio. De film vertelt het verhaal van de net gescheiden Jorge en zijn zoon, die op bezoek gaan bij vader/grootvader die als visser bij het Mexicaanse koraalrif Banco Chinchorro woont. Dat ligt in de Mexicaanse Golf, voor de niet-weters. Jorge was met een Italiaanse getrouwd, een hevige vakantieliefde maar de verschillen zijn toch te groot. Zijn trek naar de natuur en het leven in de natuur zijn groter dan het wonen in Rome.

De film verhaalt op poëtische wijze de lotgevallen van de kleinzoon. Zijn ontdekking van een ander leven, eenvoudig, hard, te midden van de prachtige natuur. Hoofdrollen voor barracuda’s, kreeften, kaaimannen maar ook een witte zeevogel die gewoon op je hand komt zitten om te eten. De film deint als het ware mee op het ritme van de zee.

Film won een Tiger in Rotterdam, werd erg lovend over gesproken door ‘les connaiseurs’. Maar helaas vond ik het na enige tijd toch wel vervelend worden, voortdurend te moeten kijken naar mooie natuurbeelden. Elk moment verwachtte ik een reclame van een reisbureau er tussen door. Film gaf wel goed het verschil weer tussen ‘urban life’ en ‘back to nature’. Voor de echte liefhebber, denk ik dan maar.

De tweede film was “At the End of Daybreak”, ***½ van de Maleisische regisseur Ho Yuhang. Film gaat over 23-jarige jongen, die thuis woont bij moeder die graag uit de fles drinkt. Moeder heeft eigen echtscheidingsverdriet. Jongen heeft verkering met minderjarig meisje. Dit komt uit en ouders van meisje willen geld zien als genoegdoening en moeder van jongen wil aangifte voorkomen (ouders van meisje komen uit rijke klasse, jongen komt uit arme klasse). Dit levert allerlei spanningen op tussen jongen, moeder, meisje en ouders van meisje. Veel heen en weer rijden op scooters en in auto is het gevolg. Uiteindelijk wil jongen, wiens moeder geld heeft betaald en waarbij ouders meisjes desondanks aangifte willen doen, met meisje zaken regelen. Dit leidt tot een groot drama aan het einde. Film gaat iets te lang door waardoor het einde een beetje onwaarschijnlijk wordt. Mooie schets van Maleisische traditionele waarden tegenover opkomende nieuwe verhoudingen.

Film drie van de dag was de film die mij het meest heeft beroerd. “Ordinary People”, ****½, gaat over gewone mensen in een ongewone situatie. De dag begint in een kazerne in Joegoslavië, soldaten staan op voor een ochtendappèl en ontbijten daarna. Dan wordt een peloton opgeroepen om in te stappen in een bus. Waarheen, waarvoor? Onbekend. Ze komen bij een oud verlaten fabrieksterrein en krijgen twee uur pauze. Het is warm, de zon schijnt onbarmhartig. De bomen ruisen in de wind, het gras beweegt mee. Loomheid troef, met een fles sliwowitz is het goed toeven daar. Dan komt er een oude vrachtwagen, mannen worden uitgeladen. Zij moeten langs paden naar een plek lopen. Peloton krijgt opdracht om te volgen, mannen moeten knielen en worden vervolgens in de rug dood geschoten. Gewoon zo, de hoofdrolspeler zegt eerst nog “dat kan ik niet”, maar conformeert zich toch.

Dan volgen meer vrachtwagens en het ritueel herhaalt zich. Her en der liggen dode mannen en later ook jongens in het wuivende gras. Dan is het eind van de dag daar. Weer met zijn allen de bus in, terug naar de kazerne. Eerst nog even langs een stadje voor de drankje.

Het verbijsterende is de volstrekte gewoonheid van wat gebeurt. Elke keer weer opnieuw schieten ‘we’ gewoon weer burgers dood, niet-wetende, niet-begrijpende burgers die hun lot gelaten ondergaan. Deze film bleef dagenlang in mijn hoofd hangen vanwege de vraag “hoe kan dit” en “hoe vaak is dit al niet gebeurt”. En laten we eerlijk zijn, wij maken ons er toch inmiddels al lang niet meer druk om. Griezelige gedachten….

Film nummer vier op de vrijdag was “True Noon”, ***½. Een film uit Tadzjikistan van Nosir Saidov. Film vertelt het verhaal van een jongedame, die gaat trouwen met een jongeman. Huwelijk is traditioneel geregeld door ouders. Als kijker krijg je een aardig beeld van een dorpje in de bergen van Tadzjikistan. Jongedame heeft zich met hulp van een oudere Rus ontwikkeld tot een soort meteoroloog (weersvoorspellingen). Plots komen er soldaten, die het dorp doormidden snijden met een een hoog prikkeldraad barrière. Autoriteiten hebben besloten dat er een grens moet komen en die loopt dwars door het dorpje. Dorpelingen zijn slim en ontwijken de grens, maar soldaten leggen later mijnen. Bij de bruiloft moet de ene helft van het dorp naar de andere kant, oudere Rus heeft apparaat gemaakt om mijnen te zoeken, maar uiteindelijk eindigt film toch naar.

Film is, zoals gezegd, kleurrijk epos van leven in een dorp in veraf gelegen land met geheel eigen cultuur. Goed verteld verhaal met voldoende drama.

Vervolgens kregen we “Apan”, ****, te zien. Een Zweedse film van Jesper Ganslandt. Een man wordt, met bloed op zijn kleren, wakker op de vloer van een badkamer. Ontvlucht woning en gaat naar zijn werk. Is heel zenuwachtig, op het hysterische af. Hij blijkt een rij-instructeur te zijn, maar de eerste de beste les gaat fout. Hij laat leerling achter met auto en trekt nerveus verder. Gaat in een bouwmarkt spullen halen en komt weer bij een huis. Daar ligt een dode vrouw en hij wil foto’s van hem en gezin opruimen. Dan klinkt stem van kind, “het doet pijn”, en blijkt zijn zoontje onder het bloed in bed te liggen. Hij brengt zoontje naar ziekenhuis en gaat ook daar weg. Wil zich voor trein werpen maar trekt zich op het laatste moment terug. Gaat naar zijn obsessief directieve moeder. We zien hem met een mes in de hand. Daarna zien we politie bij het eerdere huis, hij kijkt vanaf een afstand toe. Dan gaat hij weer naar ziekenhuis voor zoontje en daar komt politie hem ondervragen.

Wat is er gebeurd? Heeft hij zijn gezin vermoord, is het zoontje overlevende. Wat is er met de moeder gebeurt? Camera zit de man bovenop de huid, hand gefilmd, vol beweging, schokkerig. Continu close-up met hard geluid. Dat laat je denken dat de man totaal overstressed is. Is dat zo? De acteur kende het scenario niet, hij kreeg telkens tijdens de opnamen nieuwe aanwijzingen. Sterke film, spannend, met een hoog ritme. Thrillerachtig.

In de film “Los Condenados”, **, van de Argentijnse regisseur Isaki Lacuesta, keert een gevluchte Argentijn na dertig jaar terug om te zoeken naar de resten van een politiek activist die werd vermoord door de junta. Gaandeweg blijkt de activist niet door de junta te zijn vermoord, maar door het verzet zelf. Film bracht mij in totale verwarring. Uiteindelijk kon ik geen touw aan het verhaal vastknopen. Mensen zijn bezig met een archeologische opgraving, maar daar ligt ook het lijk van vermoorde activist. We zien de hoofdpersonen voortdurend door de bosschages struinen, gekweld kijkend, oude herinneringen ophalend, elkaar vragend aankijken. Buitengewoon vermoeiend allemaal en de minste film van de dag.

De afsluiter van de dag was “10 to 11”, ****, een heerlijke film van Pelin Esmer. Film speelt in Istanbul, waar een oude man in een appartement woont. Het appartement is een grote opslagplaats van oude kranten, tijdschriften en andere zaken want de oude man is verzamelaar. Een rasechte archivaris die alles wil bewaren en indexeren.

De buren willen echter dat het appartement wordt gesloopt ten gunste van nieuwbouw. Hij verzet zich daar tegen want er is niets mis met het appartement. Zijn hulp is de conciërge. Langzamerhand moeten echter dozen vol boeken naar de kelder en dan blijkt de conciërge iets minder betrouwbaar. Heerlijke vertelling over een oude, excentrieke oude baas zoals er nog te weinig over zijn. Film gaat ook over verzet tegen vernieuwing die niet altijd verbetering is. Prachtige rol van Mithat Esmer als oude man.

En na dit Turkse pareltje kwam er een einde aan twee dagen films kijken. Van buitengewone tot matige, maar altijd bijzondere films. Ik kijk al weer uit naar volgend jaar.