De Meelfabriek en Peter Zumthor

De Meelfabriek, een door velen verguisd en door anderen bejubeld bouwwerk van massieve proporties in Leiden, wordt helemaal gerenoveerd. Het gaat een prachtig pand worden met allerlei functies, die uiteenlopen van een hotel tot appartementen en wellness.

De man die dit allemaal in goede banen gaat leiden is de bekende architect Peter Zumthor, een Zwitser. Als je het gebouw ziet dan kun je je wel indenken waarom voor een Zwitser is gekozen, want het gebouw is werkelijk een monumentale ‘berg’. En daar heb je bergbeklimmers voor nodig, of misschien ook wel hemelbestormers.

Nu is die Zumthor niet zo maar iemand in het wereldwijde architectenlandschap.Hij heeft ook hele mooie en aparte andere dingen gedaan. Eén daarvan wilde ik hier even laten zien. Dat is het Steilneset Memorial in het Noorse Vardø, een eilandje in het noordelijkste puntje van Noorwegen aan de kust van de Barentszee.

Dit absoluut totaal aparte bouwwerk is gebouwd op de plek, waar van hekserij verdachte mensen in de 17e eeuw op de brandstapel ter dood werden gebracht. Het is dus een gedenkteken.

Het Steilneset Memorial bestaat uit twee structuren, waarvan er eentje helemaal door Zumthor is ontworpen. Het andere gebouw huisvest een installatie van de overleden Louise Bourgeois (1911-2010).

Het gebouw van Zumthor ziet eruit als een soort steigerbouw (helemaal van dennenhout), waarbinnen zich een hangende stoffen cocon bevindt. Binnen in die cocon bevindt zich dan weer een hele lange gang met een fraaie eikenhouten vloer.

In deze gang hangen lampen voor 91 raampjes. Elk raampje vertegenwoordigt een tijdens de heksenprocessen ter dood gebracht slachtoffer. En naast de raampjes zie je een gedenkplaat, waar het verhaal van het slachtoffer is beschreven.

Een indrukwekkend gedenkteken op een hele bijzondere plaats.

Dat belooft nog wat voor in de Meelfabriek, als deze creatieve geest aan de slag kan gaan. Het wordt in ieder geval een grootse aanwinst voor Leiden, dat enorme landmark aan de rand van de binnenstad. En dat ook nog een verbinding heeft met het komende Singelpark.