Beelden in Leiden 1: Etiënne van Berlo – Parapilum

De komende weken schrijf ik over de beelden op de Hooglandse Kerkgracht in Leiden, Beelden in Leiden 2013 oftewel BiL 2013.

Het thema dit jaar is Talent & Traditie, waarin ‘jonge’ kunstenaars worden geplaatst tegenover ‘gearriveerde’ kunstenaars. Duidelijk is dat dit leidt tot een heel diverse tentoonstelling, waarin bv. een verschil te zien is in materiaalkeuze en onderwerp.

Deze eerste aflevering bespreek ik het beeld Parapilum van Etienne van Berlo.

Wat is het?

Op de foto kun je zien dat het een bol is, waarin een taps toelopende punt is geplaatst. Bovenaan steken er aan alle kanten stukjes uit. Het is gemaakt van polyester en bouwfolie. Volgens de kunstenaar zijn de kleuren toeval, omdat het materiaal deze kleuren had. Tijdens een lezing verklaarde Van Berlo dat hij weinig met kleuren heeft.

Wat zegt de catalogus

Volgens de catalogus is het een loflied op de vrijheid. Een ‘pilum’ is een Romeinse werpspeer, maar het is onwaarschijnlijk dat hiernaar wordt verwezen. Misschien verwijst het naar de overdrachtelijke speer van het geloof op het dak van de kerk ernaast, waartegen dit beeld zonder dogma’s zich dapper verzet. “Mijn werk maakt een statement tegenover de gordende en afgewerkte omgeving”, zegt Van Berlo zelf. Hij kiest voor fantasie en laat het materiaal voor zichzelf spreken. Ondanks de zorgvuldige constructie heeft Parapilum geen functie, waarmee de kijker wordt gewezen op de waarde van functieloosheid.

Wat vind ik er van

Wat Parapilum nou eigenlijk betekent is mij nog steeds niet helder. Ook Google kan dit mysterie niet oplossen, want als je het opzoekt wordt je telkenmale verwezen naar Van Berlo en dit beeld. Waarmee de cirkel overigens ook weer gesloten is.

Staand op de kop van de Hooglandse Kerkgracht trekt het beeld onmiddellijk de aandacht. Het is groot en valt niet te ontlopen. Wat het is blijft onduidelijk. Iemand noemde het een ‘wortelkanaalbehandeling’, een vijzel, een stamper. Eigenlijk is het alleen maar een vorm van kunststof, gespannen op een geraamte en opgevuld met purschuim (opletten voor hoofdpijn). Kortom, het is een object, een autonoom object dat geen andere bedoeling heeft dan object te zijn. Of het mooi is wordt al snel een subjectieve vraag, evenals de vraag of het kunst is. Maar het heeft ontegenzeggelijk een functie, namelijk opvallen. Vanuit een bepaalde positie staat het op een goede plek, schuin afgezet tegen de oude muren van de kerk. Daardoor voegt het een nieuwe element aan de omgeving toe. Door vorm en kleur blijft het wel in je gedachten hangen, maar echt mooi vind ik het niet.

Wat vind jij er van?

Parapilum

4 gedachten over “Beelden in Leiden 1: Etiënne van Berlo – Parapilum

  1. Zoals je weet heb ik ook een logje gewijd aan die beelden, maar dan allemaal tegelijk en net zo uitgebreid als jij hier doet. Ik heb steeds de neiging het woord uit te spreken als parápilum, Geen idee waarom.

  2. Een leefomgeving heeft contrast nodig, dat noemt men veelzijdigheid in plaats van controlle van onze openbare ruimte. Parapilum is afgeleidt van Hyperbolische Paraboloide. Als je in de lezing beter had geluistert, had je dat geweten! en had je misschien ook voor de lezer een wat breder beeld kunnen communiceren. Als je al naar buiten treedt met die praat van jou, doe het dan positief, zodat mensen er ook iets van leren. Dat verruimt de hoofdjes van mensen dan ook weer tegelijkertijd. wat is er mooier dan lachende mensen, toch?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *