Vorige week bezocht ik de tentoonstelling Mensen en Beesten in het Rotterdamse Museum Boijmans. Werken van de schilder Oskar Kokoschka, en zoals de titel al doet vermoeden portretten van mensen en dieren.
Kokoschka is vooral bekend door zijn portret van de grote mandril, zoals afgebeeld op de tentoonstellingsaffiche. Mij intrigeerde vooral het felle kleurgebruik en de plaats in een oerwoudomgeving, de natuurlijke habitat. Want Kokoschka schilderde de mandril in de Londense dierentuin, waar het beest gewoon achter tralies zat. Maar door deze vrijheid krijgt de mandril ineens een geheel eigen persoonlijkheid. Een sterk intrigerende kop, bovenop het machtig gespierde lichaam, met de felle kleuren die een mandril kenmerkt.
En dus vertrok ik rond half tien richting station Leiden Centraal, om lekker relaxt met de trein naar Rotterdam te sporen. Jammer genoeg begon het onderweg te miezeren, waardoor het wandeltochtje iets minder plezant werd (zonder paraplu, dom natuurlijk).
Bij het museum aangekomen bleek er al een kleine groep voor het hekwerk te wachten. Even na elven was het dan zover, we mochten naar binnen. Ik ga tegenwoordig altijd vroeg naar musea, omdat tentoonstellingen nogal populair zijn en je dan vaak in file langs de werken mag wandelen en daar heb ik een gloeiende hekel aan.
Maar ik was dus op tijd en kon redelijk ongestoord de vele werken van Kokoschka bekijken. Kokoschka, die leefde van 1886 tot 1980, was een bijzonder schilder die zich niets aantrok van de trends. Hij ging gewoon zijn eigen weg, in een geheel eigen stijl. Zijn vele portretten variëren van donker tot kleurrijk, maar de stijl blijft.
Het dubbelportret hierboven laat dat duidelijk zien. Twee mannen aan een tafeltje, die elkaar niet aankijken en feitelijk door een streep in het midden gescheiden zijn. Toch voel je dat deze mannen bij elkaar horen, alleen willen ze dat niet laten weten. Ze zijn in een neutrale achtergrond met kleurvlakken geschilderd, waardoor de omgeving niet afleidt en ze als het ware naar voren springen.
Na een uurtje alle portretten van zowel mensen als dieren te hebben bekeken, werd het zo druk dat ik besloot om maar weer te gaan. Het hoofdwerk had ik allemaal goed kunnen zien en dat telde voor mij het zwaarst. Hier vind je meer informatie over de schilder zelf.
Mooi werk dus in Boijmans van een schilder, die absoluut de moeite waard is. De tentoonstelling is nog tot en met 19 januari te zien.
Ik ken de schilder totaal niet, maar dit is wel erg mooi. Mooie duidelijke uitleg bij de twee mannen aan het tafeltje.
Ja, dat is een interessant thema: bij elkaar horen maar dat niet uitdrukken.
In mijn beleving kan het gevoel bij elkaar te (be)horen erg verschillen, ja, is voor mij zeer aan plaats, moment en stemming gebonden. Ik ben geen dag hetzelfde, terwijl de (een) ander dit misschien aanvankelijk niet direct waarneemt.
Voor de ander idem ditto.
Echter . . als je iets later nog wat reflecteert (hoeft je je niet voor in te spannen, dat doen je synopsen wel voor je) dan hoor je bij elkaar.
Het was goed zo.
Was het nodig elkaar indringend aan te kijken? Nee helemaal niet. Beter zelfs zo.
De een kan de een zijn, de ander de ander. Want wat wil je van elkaar?
Erg verschillend ben je, ja dat wel, maar vormt dat een problem? nee, eigenlijk niet.
Zat je aan dat tafeltje? Ja. Was je erbij? ja dat ook.
Zat er een streep tussen jullie? Vermoedelijk wel, want die zit er altijd wel ergens.
Maar: wat maakt het dat de kijker/beschouwer denkt dat ze niet bij elkaar willen horen?
Heeft Kokoschka dit bedoeld? Misschien, maar misschien ook niet.
Leuk! kunstkijken en reflecteren.
ArtyChi