Monument van het moment: Kunstenaars praten bij Beelden in Leiden

Monument van het moment, dat vond Marleen Hartjes, winnares van de Frans de Wit Prijs 2014, een mooie omschrijving van haar werk. Dat zei ze gisteravond tijdens de lezing, die door Beelden in Leiden werd georganiseerd. Samen met Luuk van Binsbergen en Catinka Kersten vertelde zij over hoe zij kunst maken en beleven.

Luuk was de man die de spits mocht afbijten. Luuk werkt alleen maar met hout. Dat komt doordat hij temidden van het hout is opgegroeid. Tijdens zijn studie aan de AKU Enschede was zijn eerste opdracht om de ruimte onder een stoel op te vullen. Hij rende hierop direct naar een bos om stukjes hout te sprokkelen en die met draadjes aan elkaar te verbinden totdat een vierkant blok takjes was ontstaan.

Luuk vertelde dat hij speelt met stukken hout, het zijn net puzzelstukken voor hem. En dan, ineens, is het wat geworden. Alle stukjes vallen op hun plaats. Hij weet dus niet van tevoren wat er uiteindelijk te voorschijn gaat komen.Luuk zoekt in zijn werk naar evenwicht, balans en ritme. Dit is goed terug te zien in veel van zijn houtsculpturen.

Op Beelden in Leiden staat zijn sculptuur “Concrete Roots”. Momenteel heeft Luuk een grote solotentoonstelling “Wood Works” in Kasteel Nijenhuis.

Daarna was het de beurt aan Catinka Kersten. Catinka is gefascineerd door hoe mensen omgaan met de dood. Als katholiek opgevoed meisje leerde ze dat je na de dood netjes wordt opgevangen, maar ze denkt nu dat dat niet klopt. De Mexicaanse mentaliteit van omgaan met de dood spreekt haar veel meer aan, dat is veel luchtiger. Zo deed ze een project, waarbij ze danste met een skelet. Dansen met de dood dus, maar evenzeer het dansen van een meisje met een pop.

Als afstudeerproject maakte ze dieren van gips, die vorm kregen in een zak. Hiermee wilde ze de verhouding tussen jacht en dier duidelijk maken. Volgens Catinka is hierbij sprake van respect en waardigheid van de dieren.

Catinka maakt haar werk vanuit een verhaal, waarbij ze vooral de sfeer wil overbrengen. Het werk bij Beelden in Leiden, “En Iedereen Hield de Adem In Tijdens die Fractie van Eeuwen” geheten, is geïnspireerd door oude monumenten met een magische lading. Ook de Inca-cultuur heeft bijgedragen. Catinka verzamelt van tevoren heel veel plaatjes, die ze in een boekje plakt en die bijdragen aan haar ideeën. Haar sculptuur is wat er ligt, de houding is half religieus. Ze vindt het vooral een sfeervol werk, teder, met slapende figuren. Ze neemt hierbij het woord ‘dormant’ in de mond. Dat is wat ze beoogt met haar werk.

Tot slot mag Marleen Hartjes haar woordje doen. Zij is vooral gefascineerd door het begrip ‘tijd en ruimte’. “Zoals we hier bij elkaar zitten en dat dit voortdurend verandert”, intrigeert haar. Ze zoekt dan ook naar een manier om een moment in de ruimte vast te leggen, een soort snapshot.

Hiermee wil ze de mensen bewust maken van het moment. De aanwezigheid en dan de afwezigheid, dat is de vergankelijkheid. Beelden zijn dan ook tijdelijk en vergankelijk. Marleen vertelde van haar bezoek aan Rome, waar ze de sculptuur “Apollo en Daphne” van Bernini zag. Op dat moment werd het haar duidelijk wat haar toekomst zou worden. Het daar gebruikte marmer, tot in het doorzichtige van de hand, liet haar zien hoe belangrijk het gebruikte materiaal is.

Haar werk op Beelden in Leiden, “Inception”, moet het gevoel oproepen dat iemand er niet meer is, maar wel is geweest. Want iemand die weg is, is soms helemaal niet weg. Ze verduidelijkt dit met het verhaal van de overleden hond. Soms, als je de deur opent dan denk je dat die hond zo weer binnen kan lopen. Dat gevoel, dat wil ze raken.