Lotta Blokker’s Hour of the Wolf en Nederlandse kunstenaars in Parijs

Ruim twee weken geleden bezochten HW en eega Museum de Fundatie in Zwolle. U weet wel, dat museum met die bijzondere koepel van architect Hubert Jan Henket boven op het dak. De koepel op het dak was echter niet de reden van het bezoek. Dat waren de beelden van Lotta Blokker.

Lotta Blokker’s expositie draagt de naam The Hour of the Wolf. Dit uur van de wolf ligt tussen middernacht en de dageraad, de zwarte nacht van de ziel. Het is het uur waarop de meeste mensen sterven, de slaap het diepst is, de nachtmerries het hevigst zijn. Het is het uur waarin de slapelozen worden opgejaagd door hun ergste angsten, het uur waarop de geesten en demonen zich laten gelden.

Lotta Blokker stelde zichzelf de vraag wat er dan precies gebeurt. Als kind lag ze ook vaak ‘s-nachts wakker, denkend dat zij de enige was die wakker lag. Met dit gegeven als uitgangspunt maakte ze een serie van negen levensgrote, bronzen sculpturen die de gevoelens van de slapelozen uitbeelden.

Ondanks haar jonge leeftijd, ze is midden dertig, hebben haar beelden een immense zeggenskracht. Dat komt enerzijds door de enorme expressiviteit van de lichamen (vooral ook de gezichten) en anderzijds door het grote vakmanschap waarin de kwetsbaarheid is gevangen.

De beelden ontroeren en roepen vragen op over wat er met deze mensen aan de hand is. Wat is hun pijn, waaruit bestaat hun lijden. Of is het juist de alledaagsheid van het bestaan, dat gevangen wordt. Het lot dat ons allemaal te wachten staat, namelijk de ouderdom. Met gebreken maar ook met liefde.

De beelden laten je niet meer los, je wilt eigenlijk alles van de uitgebeelde mensen weten. En dat is een groot compliment aan de kunstenaar, die er in slaagt om de emoties op deze manier over te brengen.

Gelukkig slaap ik redelijk goed en heb ik ook weinig last van nachtmerries of andere angsten. Dat stelde ons in staat om ook nog een andere tentoonstelling te bezoeken, Van Gogh tot Cremer – Nederlandse kunstenaars in Parijs.

Parijs heeft altijd een grote aantrekkingskracht gehad op kunstenaars. Dat begon eind 19e eeuw, toen Parijs zo’n beetje de kunsthoofdstad van de wereld werd. Ook veel Nederlandse kunstenaars, als Van Gogh, Van Dongen, Mondriaan, Appel en Cremer, trokken naar het zuiden om zich daar te laten inspireren door het artistieke, wereldse klimaat.

Hiernaast een intens werk van Kees Maks. Een vrouw met een felrode hoed, die uitdagend een sigaret rookt. Zo te zien in een café, drankje op tafel. Maks was een van de belangrijkste figuratieve kunstenaars van het begin van de 20e eeuw, die zich vooral toelegde op het mondaine uitgaansleven.

Een ander mooi werk dat er hing, was van Kees van Dongen. Van Dongen was een van de belangrijkste vertegenwoordigers van het fauvisme, een beweging die gebruik maakte van felle, ongemengde kleuren. Dit schilderij van een echtpaar met dochter laat dit goed zien. Drie gezichten die ons aankijken, waarbij de vrouw slechts met lijnen wordt neergezet. Warm rood van het kind tegenover koel blauw van de man en de witte helderheid van de vrouw. Zij hangt aan de man alsof hij ieder moment kan verdwijnen. Weet ze al meer dan wij weten?

Tot slot een schilderij van Jan Cremer, die man die ons in 1964 choqueerde met het boek Ik, Jan Cremer. Waarna hij dat met zijn schilderkunst, peinture barbarisme, nog eens dunnetjes overdeed.

Zoals hij zelf zegt “Ik sta voor het doek en kwak emmers verf op het doek, ga wat met kwasten tekeer of met mijn handen en ziedaar….”. De vraag blijft dan wat je ziet in dit barbaarse schilderij. Wellicht een gezicht, felrode lippen en die zwarte streep. Het lijkt verdorie wel de vagina van een vrouw. Nou ja, een verdere verbeelding laat ik aan de kijker over.