Grote dilemma’s voor een rechter
Rechter Fiona Maye is gespecialiseerd in kinderrecht. Daardoor krijgt ze te maken met echtscheidingen, voogdijzaken en nog meer van dat juridische gedoe waarbij voormalige geliefden elkaar de tent uitvechten.
Fiona, 59 jaar, werkt met hart en ziel aan deze zaken. Daardoor hoeft ze niet al te veel over haar eigen huwelijk, dat op instorten staat, na te denken. Haar man Jack vertelt plompverloren dat hij nog een keer een passionele verhouding wil hebben met een jonge vrouw, maar dan wel naast het huwelijk en met goedvinden van Fiona. Die dit niet accepteert en Jack de deur uitzet.
Vlak daarna krijgt ze een spoedgeding te behandelen, aangespannen door een ziekenhuis. Die willen de 17-jarige Adam Henry behandelen, maar vanwege hun geloofsovertuiging weigeren zowel Henry als zijn ouders een bloedtransfusie. De kans op een overlijden wordt daardoor heel groot. Fiona bezoekt Adam in het ziekenhuis en besluit daarna dat de bloedtransfusie toch moet doorgaan.
Adam, een hyperintelligente jongen, herstelt helemaal. Zijn ouders zijn hier erg blij mee, maar hij ervaart dit als een hypocriete houding. Immers, zij wilden op grond van hun religie niet maar schoven de verantwoordelijkheid voor een besluit naar de rechter. Waardoor zij hun geloofsovertuiging niet hoefden te schenden. Adam doet als gevolg hiervan afstand van zijn geloof en maakt een nieuw begin met zijn leven.
Maar hij blijft Fiona ook achtervolgen, want hun gesprek in het ziekenhuis heeft diepe indruk op hem gemaakt. Hij schrijft brieven en gedichten en reist haar zelfs na als Fiona voor haar werk naar Newcastle reist.
Het verhaal wordt chronologisch verteld. Af en toe wordt teruggeblikt op het verleden, vooral naar eerdere rechtszaken. Een van die zaken, over een Siamese tweeling, achtervolgt Fiona. Hierin moest ze een uitspraak doen over het uit elkaar halen van deze tweeling, waardoor een van de twee zeker zou sterven.
McEwan schrijft vaak over morele dilemma’s en wat die met mensen kunnen doen. Ratio en emotie botsen met elkaar, zoals hier de geloofsovertuiging met het recht. Wat is een goed besluit en wat niet? En hoe kom je tot een goed besluit?
Ook het besluit van Fiona en Jack om geen kinderen te hebben, was een rationeel besluit maar hoe zit het nu met de emotie.
Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Fiona. Daardoor duiken we steeds dieper in haar psyche en zien we hoe ze strijdt met haar eigen emoties. Die steeds weer tegenover de ratio worden geplaatst. We zien haar zichzelf meer bewust van haar emoties en van zaken die ze lang heeft weggedrukt. Het lijkt een beetje op een innerlijke ontdekkingsreis, aangezwengeld door het gesprek met de jonge Adam in het ziekenhuis. Een jongen, die haar zoon had kunnen zijn.
McEwan gebruikte hier een zakelijke beschrijvende stijl voor, die langzaam overgaat in een meer menselijke stijl. Een prachtig boek dat je zelf ook laat nadenken over de morele dilemma’s in het leven. En waardoor je zelfs meer inzicht krijgt in denken en doen van een rechter.
De kinderwet (The Children Act) - Ian McEwan - 2014 - 205 blz.
Vertaling: Rien Verhoef
Uitgeverij De Harmonie Amsterdam
