Vuur, vlammen, stilte, overpeinzing, drukte, leegte. Allemaal woorden die een gemoed kunnen uitdrukken. En dat waren ook de woorden die ik ervoer bij het programma “Chiaroscuro” van het Rembrandt Frerichs Trio, afgelopen zaterdag in de Aalmarktzaal in Leiden.

Voor dit programma was het trio versterkt met Ties Mellema op diverse saxen en de Vlaamse cellist Benjamin Glorieux. Allemaal klassiek geschoolde muzikanten, maar ook met een rafelig jazzrandje en liefhebbers van geïmproviseerde muziek.

Eega en ik gingen naar dit concert omdat wij eerder dit jaar in mei kennis hadden gemaakt met het Rembrandt Frerichs Trio bij de opening van het Cultuurplein Lammermarkt. Het korte optreden daar, met de Franse topsaxofonist Sylvain Rifflet, blies uit onze schoenen.

Ergo, kaartjes voor het concert in de Aalmarktzaal waren snel aangeschaft.
De naam van het programma “Chiaroscuro” komt uit de schilderkunst. Het is een techniek waarbij de licht-donker contrasten sterker worden gemaakt dan ze in werkelijkheid zijn. Rembrandt (de schilder) was hier een meester in. De jonge Rembrandt (Frerichs dus) pas dit ook in zijn muziek toe.

De avond bestond uit klassieke muziek, die eigenlijk opnieuw werd uitgevonden door de muzikanten. Zo begon een Sarabande van Bach echt klassiek met de cello van Benjamin Glorieux. Gedragen en ernstig, zoals we gewend zijn. Daarna nam Ties Mellema het over met zijn saxofoon, maar dan improviserend op het thema. En conform de jazztraditie volgden daarna solo’s van de piano en het slagwerk. Plukkend, trekkend, duwend, een hotseklotsende Bach. Hij zou er misschien van hebben opgekeken, maar ongetwijfeld zou hij het ook hebben gewaardeerd.

Messiaen komt voorbij en ook een stuk van Debussy, vlak voor zijn dood geschreven. Je hoort de duistere tonen van de Eerste Wereldoorlog, maar ook het licht, het leven. Opnieuw in een nieuw jasje gestoken. Diepe indruk maakte een werk, dat in 1942 werd gecomponeerd in een Duits gevangenkamp. Onheilspellende muziek, dan weer zacht, dan weer oorverdovend. Na de laatste zachte tonen bleef het even stil in de zaal.

Ik heb nooit geweten dat de combinatie van saxofoon en cello uitstekend werkt, in elkaars verlengde kan liggen. Zowel Mellema als Glorieux zijn uitmuntende musici. Soms klinkt het zelfs alsof je twee saxofoons tegelijk hoort spelen en dan staat er toch maar één Mellema op het podium. Kortom, een avondje briljante muziek.

Als je van jazz houdt, of van klassiek, of van improvisatie, ga dan eens naar een optreden van het Rembrandt Frerichs Trio. Je zult ervaren dat je kijk op muziek na afloop misschien wel iets veranderd is.

Hieronder een video van het Rembrandt Frerichs Trio. Helaas zijn er “Chiaroscuro” nog geen bewegende beelden te vinden.