De enige waarheid is de dood. De rest is bijzaak. Wat je in het leven overkomt, dood ga je toch. Als je dat eenmaal beseft, hoef je alleen nog maar op zoek naar een levensdoel.

Met deze woorden begint ‘Broer’, de indringende debuutroman van  Mahir Guven. Guven is een Fransman van Turks-Koerdische afkomst en werd in 1986 in Nantes geboren als een stateloze vluchteling.

Het verhaal wordt afwisselend vanuit het perspectief van Broer en Broertje verteld. Broer werkt als Uber taxichauffeur en woont in de banlieue van Parijs. Zijn vader is een klassiek taxichauffeur en ruziet regelmatig over de Uber-dieven. Broertje werkt als verpleger in een groot ziekenhuis en assisteert onder andere bij transplantaties. Hij ziet het niet meer zitten om verwende Fransen te verplegen en vertrekt uit idealisme naar Syrië om daar in een ziekenhuis te helpen.

Van Broertje is al enige tijd niets meer gehoord. Het is niet bekend waar hij precies is en of hij nog leeft. Broer en vader weten niet waarom Broertje precies ineens, zonder bericht, is vertrokken. Ze vrezen het ergste en maken zich grote zorgen.

Het leven gaat echter door en dan, als Broer ergens bij een station staat met zijn taxi, ziet hij Broertje ineens uit een bus stappen. Maar Broertje verdwijnt uit beeld en Broer twijfelt aan zichzelf. Heeft hij Broertje nu wel of niet gezien. Maar enkele dagen later gaat de telefoon en zegt Broertje dat hij terug is.

Maar waarom is hij zo ineens en op zo’n vreemde manier terug gekomen. Het gerucht gaat dat er Syriërs via Duitsland naar Parijs zijn gekomen om een aanslag te plegen. Zou Broertje hierbij betrokken zijn?

‘Broer’ is een vlijmscherpe ontleding van het leven in de banlieue en geeft een rauwe indruk van hoe het is om te leven in een min of meer vijandige omgeving. De discriminatie sijpelt overal tussendoor. Het boek geeft inzicht in wat het betekent om zonder kans en met weinig geld te moeten rondkomen in een maatschappij, die je eigenlijk niet ziet staan. Hier in Frankrijk waren we stront. Niks waard in een maatschappij die mensen gelijkheid bijbrengt, zegt Broertje. Vrijheid, gelijkheid, mensenrechten, wie kan daar tegen zijn? Niemand, maar wat heeft het ons opgeleverd? Broertje zoekt het in de islam en besluit om zijn eigen mensen te gaan helpen. En zo komt hij terecht in de oorlog in Syrië. Met alle gevolgen van dien.

Tezelfdertijd laat het boek ook zien wat de gevolgen zijn van de platformeconomie. Hoe een onderneming als Uber wellicht voor de klant een vooruitgang is, maar hoe diezelfde organisatie de maatschappij ontwricht.

Ik heb het boek in een ruk uitgelezen. Het is meeslepend geschreven en brengt een onbekende wereld dichterbij. Dat is ook de bedoeling van lezen, het ontdekken van de wereld om je heen. Dit boek draagt daar in grote mate aan bij. Het is spannend, meeslepend, met heel veel humor en laat zien hoe deze maatschappij voor sommige, nee, te veel mensen kansloos is. En wij zitten er bij en kijken er naar.