Reflecteren moet, dat horen we de laatste tijd met grote regelmaat. Rutte moet reflecteren, de KNVB moet reflecteren, voetballers moeten reflecteren, zelfs de Tweede Kamerleden moeten reflecteren. Kortom, reflecteren hoort er bij en als je het niet doet ben je wellicht een loser.

Maar de grote vraag is natuurlijk wanneer je moet reflecteren. De volgende dag? Of na een paar dagen? Misschien nog wel later. Waar doe je goed aan, want was is dat eigenlijk, dat reflecteren. Volgens de Reflectiesite.nl komt het neer op het interpreteren van kennis en ervaring. Volgens het woordenboek is het beschouwen, nadenken, overdenken, weerspiegelen. Natuurlijk niet te verwarren met een reflecteerplaatje achter op de fiets.

Heet lijkt me dat je het beschouwen en/of overpeinzen het beste na verloop van tijd kunt doen. Geeft je de tijd om alles in ogenschouw te nemen. Welnu, tijd voor een reflectie op het afgelopen EK voetbal.

De opzet van het toernooi

Het EK werd in 11 verschillende plaatsen gespeeld. De gedachte hierachter was dat ook kleinere landen als organisator konden meedoen aan een EK, waar ze normaliter geen kans hadden op een toernooiorganisatie. De speelsteden lagen ver verspreid, van Glasgow tot Bakoe en van Sevilla tot St. Petersburg.

Al reflecterend kom ik tot de conclusie dat deze opzet niet voor herhaling vatbaar is. Ploegen moesten vaak grote afstanden overbruggen. Zo moesten Wales, Turkije en Zwitserland helemaal naar Bakoe, terwijl Italië in dezelfde poule drie keer in Rome mocht spelen. Wat dat betreft waren een aantal landen bevoorrecht omdat ze alles in hun thuisstadion mochten afwerken. Engeland was hierbij de grootste bofferd. Alle wedstrijden, op een na, werden in Londen gespeeld. Over voortrekken gesproken.

Nooit meer doen dus, zo’n dwaze vertoning door heel Europa heen. Waarbij de vraag opdoemt of Azerbeidjan nog wel tot Europa gerekend kan worden. Zelfs de VN rekent dit land tot Azië. Maar goed, als Australië kan meedoen met het Eurovisie Songfestival mogen wat mij betreft Oezbekistan en Turkmenistan ook aan een volgende EK meedoen.

De poulewedstrijden

Eerlijk gezegd viel het me allemaal een klein beetje tegen. In poule A was Italië de gedoodverfde winnaar. verrassend genoeg speelden ze ook nog eens aantrekkelijk aanvallend voetbal. Turkije speelde ongelooflijk zwak, Wales deed zijn best en Zwitserland was net als zijn bergen knap stug. Poule werd overheerst door België, die goed speelden zonder echt uitstekend te zijn. Rusland was hier het doodgeboren kindje en Denemarken kwam puur op golven van enthousiasme verder. Soms leuk voetbal, maar inhoudelijk toch niet echt heel sterk. De Nederlandse poule was een makkie voor de Oranjehemden, hoewel Oekraïne al een schot voor de boeg gaf. Het spel was niet denderend, maar de tegenstand was zo zwak dat het niet eens opviel. Nederland kwam al snel in een Oranjeroes. We zouden wel even de finale halen.

Engeland, met zijn gigantische thuisvoordeel, speelde onaantrekkelijk voetbal. Ze werden poulewinnaar dankzij het tegenvallende Kroatië. De Schotten hielden de Engelsen zelfs op een doelpuntloos gelijkspel en dan weet je genoeg van het niveau. Verrassend genoeg werd poule E gewonnen door Zweden met hun opportunistische spel. Spanje eindigde al tweede en begon met enkele hele zwakke wedstrijden. En in de Poule des Doods maakte men elkaar letterlijk af. Zowel Frankrijk, Duitsland als Portugal rolden niet ongeschonden door de poulefase. Hier en daar zagen we flitsen van absolute klasse, maar het was te weinig.

De knock-out fase

Nederland ging ongenadig op zijn bek tegen de stevige Tsjechen. Mannenvoetbal tegen onze dure ‘jongens’. Een andere stevige ploeg, Oekraïne, ging ook door naar de kwartfinale. En Engeland kwam verder dankzij een wanprestatie van de Duitsers. Frankrijk, de door velen als grootste titelkandidaat gezien ploeg, met al zijn absolute toppers werd keihard afgestraft door Zwitserland en vloog er uit. Portugal, met Ronaldo en nog wat mooie voetballers, werd door België naar huis gestuurd. Italië redde het net tegen Oostenrijk, terwijl Spanje voor het eerst zijn mooie voetbal kon laten zien door na verlening Kroatië met duidelijke cijfers naar huis te sturen.

Uiteindelijk zagen we pas in de kwart- en halve finales enkel interessante wedstrijden. De finale zelf was niet zo goed, hoewel Engeland overdonderend startte. Dat mag ook wel voor 60.000 idiote fans. Terecht won Italië de finale en kon zich tot Europees kampioen kronen. Een finale tussen Italië en Spanje was mij overigens dierbaarder geweest.

De systemen

Van tevoren was er veel te doen over de spelsystemen. Nederland met 5-3-2, of was het nou 3-5-2. Andere ploegen speelden 4-4-2, 6-8-7 of welke variant dan ook. Het blijkt namelijk dat het systeem niet zaligmakend is, maar dat de spelers dat zijn. Italië liet zien hoe belangrijk aanvallen over de vleugels is. Nederland probeerde dat ook, maar goede voorzetten geven is ook een kunst. Volgende keer dus niet meer zeuren over systemen, maar gewoon kijken hoe spelers zich ten opzichte van de tegenstander gedragen, met of zonder systeem.

Het Nederlands XI

Tot slot nog even iets over onze Oranjehemden. De poulewedstrijden werden vrij simpel gewonnen, hoewel Oekraïne even dacht zand in de motor te kunnen strooien. Maar daarna ging het mis, net als in de wedstrijd tegen Turkije.

Duidelijk is wel dat Nederland geen wereldelftal heeft, hoezeer ons dat ook door de pers en praatprogramma’s wordt voorgeschoteld. Verdedigend is alleen De Vrij van Europees topniveau (nee, De Ligt kan daar nog niet aan tippen). Op het middenveld zijn De Jong en Wijnaldum gewend aan het hoge niveau en aanvallend telt niemand mee voor de topklasse. Ook Depay is geen wereldklasse, daarvoor heeft hij de afgelopen jaren te weinig laten zien.

Duidelijk is geworden dat de Nederlandse voetballers tot een subtop behoren, net als de Tsjechen, Oekraïeners, Zweden, Denen, Oostenrijkers. Ons beeld als voetbalnatie dient daarom drastisch te worden bijgesteld.

Conclusie

Het EK was niet meer dan aardig. Veel middelmatigheid, met af en toe een opflakkering van kwaliteit. Feitelijk is een deelname van 24 landen te veel. Poulewedstrijden zijn eigenlijk zinloos. De winnaars van de voorronden kunnen gelijk in een knock-out systeem terecht komen, dat zorgt voor meer vuurwerk. De nummers 2 en 3 mogen wat mij betreft thuis blijven.

Helaas wil de UEFA het EK uitbreiden naar 36 landen, een totaal onzinnige gedachte.