Weet u het nog? Het beroemde beeld van Margriet van Breevoort, de Homunculus Loxodontus, dat in 2016 werd gemaakt voor Beelden in Leiden. Het beeld dat wereldberoemd werd, vooral in Rusland. Het beeld van een soort olifantachtige, die met de handen gevouwen rustig zit te wachten. Het beeld dat werd aangekocht door het LUMC.
Welnu, dat beeld stond gisteren centraal in het programma van Leiden European City of Science. Want het beeld is indertijd gemaakt binnen het thema van de beeldententoonstelling, Life Science.
En dit thema sluit weer naadloos aan bij de tentoonstelling Technophilia, die te zien was in de galerie van het LUMC. Allemaal nieuw werk van Margriet, die de grenzen tussen wetenschap en kunst verkent. Boeiend werk, dat vaak vragen oproept over hoe de technologie de evolutie van mens en dier beïnvloed en omgekeerd.
Deze vraag kwam ook aan de orde bij de lezing van filosoof en medisch bioloog Ellen ter Gast, die de formele onthulling van de Baby opluisterde. De lezing droeg de intrigerende titel Bio fiction – artistieke perspectieven op technologie en evolutie. Hoe kunnen we de grens tussen natuur en technologie onderzoeken en hoe kunnen science fiction en biokunst ons daarbij helpen.
Het voert te ver om hier gedetailleerd op de lezing in te gaan, maar Ter Gast haalde voorbeelden aan van o.a. Adam Zaretsky en Anna Dumitriu, die beiden ook in Leiden zijn geweest. Klik op hun namen om meer te weten te komen over hun biokunst projecten.
Even een voorbeeld. Bij de Universiteit van Kansas blijken drie potten te staan, met daarin drollen op sterk water van Burroughs, Kerouac en Ginsberg, de grootheden van de Beat Generation. Stel je voor dat je uit die drollen DNA kunt halen en dat je dat kunt bewerken. Vervolgens doop je de druppeltje in goudpoeder en stopt ze in een ‘gene-gun’. Met die ‘gene-gun’ schiet je de DNA partikeltjes in een cel. En daarna smeer je deze celstoffen op de huid van een naakte vrouw. Stel je eens voor dat die celstoffen in de huid van die vrouw oplossen en dat die vrouw dan later zwanger wordt. Heeft dat kind dan een beetje van het DNA van die drie mannen. Een uitdagend experiment dat nooit is uitgevoerd, maar dit laat wel zien hoe het denken van kunstenaars wezenlijk anders is dan van wetenschappers.
Baby Homunculus
Na de lezing onthulde Margriet van Breevoort de Baby Homunculus. Een klein, aandoenlijk en hulpeloos wezentje, waarvan eega Trix en ik onmiddellijk een exemplaar hebben gekocht. Straks hebben we dus weer een ‘kleintje’ thuis die vertroeteld moet worden. Of zit er toch een addertje onder het gras?
