Dinsdagochtend 17 januari 2023. Op deze vroege dinsdagochtend besluit ik naar Den Bosch te gaan. Buiten zit de vorst dik op de autoruiten. Bij het kleine station Leiden Lammenschans aangekomen blijkt er geen automaat te staan voor een dagje gratis treinreizen. Nog onvermoed blijkt dit het eerste obstakel van vandaag. Dan maar met 40% korting reizen. De reis naar Den Bosch verloopt zonder problemen, met veel vrije zitplaatsen. De bestemming vandaag is het Noordbrabants Museum. Want de unieke tentoonstelling “Labour of Love” van Wim Delvoye is nog maar tot en met 29 januari te bezoeken.

Wim Delvoye is een Belgisch kunstenaar die nog nooit in Nederland heeft geëxposeerd. Eigenlijk wel vreemd als je bedenkt dat hij over de hele wereld grote tentoonstellingen heeft gehad en dat zijn werk in verschillende grote musea te zien is. Tijd dus om kennis te maken met deze kunstgigant.

Handwerk en ambacht

Het eerste wat opvalt is de toepassing van handwerk en ambacht. Van de in Delfts blauw geschilderde gasflessen tot met laser precisie gesneden gotische vrachtwagens. Het is dan ook niet Wim Delvoye die deze voorwerpen zelf maakt, maar hij zoekt voor zijn ideeën samenwerking met ambachtslieden over de hele wereld. Daarmee brengt hij het handwerk weer opnieuw onder onze aandacht. Hieronder een galerie met foto’s van de gasflessen en de vrachtwagens, plus nog een kort filmpje om de vrachtwagen van dichtbij te bekijken.

Delvoye houdt zich ook bezig met de tegenstelling tussen ‘hoge’ en ‘lage’ cultuur. Zo maakt hij van alledaagse gebruiksvoorwerpen als strijkplanken, koffers, banden en een bromfiets een verrassend kunstwerk. Opnieuw met gebruikmaking van ambachtslieden van over de hele wereld.

Spiritueel en scabreus

In de laatste zaal kom je terecht tussen de verwrongen en letterlijk verdraaide kruisbeelden. Kruisbeelden tollen in het rond, Jezusfiguren worden uitgerekt of krimpen ineen of lijken op een dna-helix. Met daarbij fantastische namen als “Dual Möbius Quad Corpus”. En achter al die kruisbeelden zie je dan de zeven gebrandschilderde kerkramen met de naam “Days of the Week”. Elk raam representeert kennelijk een weekdag, maar bij nadere beschouwing zie je röntgenfoto’s, geraamtes, kronkelende darmen en andere lichamelijke vormen. Delvoyes botsing van religie met kunst. De innerlijke wereld van het lichaam wordt hier spiritueel belicht.

Getatoeëerde varkens en drollen

In een andere zaal zien we een van de beroemdste en meest omstreden werken van Delvoye. De getatoeëerde varkenshuiden. Delvoye heeft een aantal varkens getatoeëerd met prachtige werken. Maar dit veroorzaakte veel deining bij dierenliefhebbers. Dierenmishandeling en meer van dit soort kreten werden geroepen en de kunstenaar werd vervloekt. Edoch, de tatoeages werden onder verdoving aangebracht in het bijzijn van een veearts en Delvoye verklaarde naderhand dat de dieren werden gered van het slachthuis en tot hun dood een heerlijk leventje hebben gehad. Anyway, geef hier zelf maar je idee aan. De varkenshuiden hangen aan de muur en ze zijn van een prachtige schoonheid met veel details. Ook hier zie je weer religieuze afbeeldingen terug, gekoppeld aan symbolen van de huidige tijd.
Aan een andere muur hangt een serie afbeeldingen die liefdesbrieven moeten voorstellen. Het lijkt op een arabisch schrift maar bij nader onderzoek blijken de letters van sierlijke drollen te zijn gemaakt.
Ook zijn in marmer uitgevoerde afbeeldingen uit games als Fortnite tonen zijn pendant voor het laten botsen van culturen. Marmer wordt al eeuwenlang als bijna heilig materiaal in de kunst gebruikt en dat combineert hij hier met befaamde schietscènes uit games.
Ook zijn supergedraaide bronzen beelden zijn een vervorming en uiteindelijk een doordraaiing van de klassieke beeldhouwkunst. Een sierlijke beweging ontstaat die de oude meesters niet konden maken omdat ze nog geen computers tot hun beschikking hadden.

Rock ‘n roll kunst

De vraag dringt zich op of dit allemaal kunst is. En daarmee ook de vraag wat kunst eigenlijk is. Maar wat je hier ziet is recht voor zijn raap. Soms shockerend, vaak met humor, het alledaagse bijzonder maken, effectbejag, provocatief. Dat zijn allemaal elementen die je op Labour of Love terug ziet. Het is een ontdekkingsreis door de wereld van Wim Delvoye en alleszins de moeite waard. Nog te zien tot en met 29 januari in het Noordbrabants Museum in Den Bosch.

Een terugreis met hobbels

Na een noodzakelijke tussenstop bij Jan de Groot, op weg naar het station, waar een doosje Bossche Bollen moest worden ingeslagen, stapte ik welgemoed in de trein naar huis. Netjes op tijd blies de conducteur op zijn fluitje en zette de machinist de trein in beweging. Net achter Den Bosch moest de trein even stilstaan voor enkele wandelende zwanen die door de machinist weer op de juiste koers moesten worden gezet. Daarna reden we onder een stralende zon verder richting Utrecht. Tot Houten…….
Want daar stonden we weer stil. Er bleek een defecte goederentrein voor ons te staan die niet van plan was om van de rails of te gaan. De trein voor ons zagen we ineens weer de andere kant op rijden, terug naar Den Bosch. Na drie kwartier wachten konden we uiteindelijk het spoor vervolgen naar Utrecht Centraal. Waar uiteindelijk de trein naar Leiden bleek te zijn uitgevallen, zodat ik daar ook nog een poosje kon wachten op het vervolg.
Voordeel van dit alles was wel dat ik ongestoord “Raam, sleutel” van Robbert Welagen kon uitlezen. Zo hep ieder voordeel zijn nadeel, om een bekende Amsterdammer eens te parafraseren.
Tot slot nog een filmje van zo’n gedraaid kruisbeeld van Wim Delvoye, te zien op Labour of Love.