Pas geleden heb ik het boek Kruispunt van Jonathan Franzen gelezen. Dit boek vertelt het verhaal van de Hildebrandts. Vader Russ, moeder Marion, oudste zoon Clem, dochter Becky, middelste zoon Perry en jongste zoon Judson.

Op de achterkant van het boek staat de volgende tekst. “Het is 23 december 1971, het weerbericht belooft een witte kerst en ieder lid van de familie Hildebrandt staat op een kruispunt. Vader Russ, hulpprediker van een progressieve kerk in een voorstadje van Chicago, wil zich bevrijden uit zijn liefdeloze huwelijk – zonder te weten dat zijn labiele vrouw Marion met dezelfde gedachte speelt. Hun oudste zoon Clem komt voor de feestdagen naar huis met een beslissing die zijn vader zal verbijsteren. Clems zusje Becky, vanouds de populairste cheerleader op haar school, is onder de bekoring geraakt van de hippiecultuur, en hun puberbroer Perry is het beur om als drugsdealer geld bijeen te sprokkelen voor zijn eigen verslaving.”

Zonder veel omhaal kun je spreken van een familie epos, dat zich afspeelt in de periode 1971 tot 1974. De tijd van de Vietnamoorlog met bijbehorende protesten, de opkomst van het hippietijdperk met bijbehorende muziek en vrije sex. Het begin van een maatschappelijke verandering, althans zo voelde dat indertijd.

Het boek bestaat uit twee delen, waarbinnen een aantal hoofdstukken. Daarin vertellen de familieleden elk hun eigen verhaal. Hun eigen geschiedenis, hun eigen ontwikkeling, hun eigen ervaring als gezinslid van de Hildebrandts. Binnen de verhaallijnen komen de gezinsleden elkaar tegen, hun tegenstellingen, hun verwijten naar elkaar, maar ook hun persoonlijke groei.
De twee delen heten “Advent” en “Pasen”. De Advent is de voorbereidingsperiode van Kerstmis, de viering van de geboorte van Jezus. Het is ook een periode van boete en inkeer. Pasen is dan weer de wederopstanding uit de dood, een nieuw begin. Deze begrippen zijn dan ook een metafoor voor dit boek.

Jonathan Franzen schrijft helder en duidelijk. Hij geeft een mooie beschrijving van de tijdgeest in de Verenigde Staten. De vijf personages worden heel knap neergezet, met hun worstelingen, hun twijfels, keuzen en hun schuldgevoelens naar de ander. Van vader Russ en moeder Marion wordt ook hun voorgeschiedenis beschreven. Waar komen ze vandaan, wat is hun achtergrond, wat hebben ze als opgroeiend kind meegemaakt.

Zo komt vader Russ uit een strenge mennonietengemeenschap. Op grond daarvan is hij tijdens WO II erkend gewetensbezwaarde en verricht alternatieve werkzaamheden in een Indiaans gebied. Dit heeft een grote invloed op zijn verdere leven. Moeder Marion komt uit het westen en heeft een buitengewoon roerige jeugd achter zich met o.a. een abortus en een mislukt huwelijk. Maar dit verleden weten ze niet van elkaar.

Binnen het gezin speelt de godsdienst een grote rol. Niet verwonderlijk met het beroep van vader Russ. Allemaal worstelen ze op hun eigen manier met hun religieuze gevoelens. Het is dan ook een boek over moraliteit.
Allerhande zaken worden aangetikt. Culturele toe-eigening door oude blanke mannen, sociale bewegingen, liefdadigheid voor zwarte en indiaanse communities.

Het boek gaat over mensen met gebreken. Hypocriete mensen die worstelen met hun eigen broze menselijkheid. Mense die streven aar status, die iemand willen zijn, die betekenis willen hebben. Mensen die ook goed willen zijn, die idealen hebben en daarnaar willen leven.

Kruispunt, het verhaal van de Hildebrandts, is een geweldig boek. Heerlijk om te lezen, om mee te leven met de verschillende familieleden. Het is een heel herkenbaar verhaal omdat het over gewone mensen gaat. Volgens de schrijver is dit het begin van een trilogie, dus we kunnen nog veel moois verwachten. Wat mij betreft een absolute aanrader.